Bài 26: CÁC LOẠI QUANG PHỔ

Bài 26: CÁC LOẠI QUANG PHỔ

I. Máy quang phổ lăng kính

Máy quang phổ là dụng cụ dùng để phân tích một chùm ánh sáng phức tạp thành những thành phần đơn sắc. Máy quang phổ lăng kính cấu tạo gồm 3 bộ phận chính:

1. Ống chuẩn trực

– Là một cái ống một đầu có một TKHT L₁, đầu kia là khe hẹp F đặt tại tiêu điểm vật chính của L₁.

– Dùng tạo ra chùm tia sáng song song.

2. Hệ tán sắc

– Gồm 1 (hoặc nhiều) lăng kính.

– Dùng để phân tách chùm sáng song song thành những thành phần đơn sắc, song song.

3. Buồng tối

– Là một hộp kín ánh sáng, gồm TKHT L₂, tấm phim ảnh K (hoặc kính ảnh) đặt ở mặt phẳng tiêu của L₂.

– Dùng hứng ảnh của các thành phần đơn sắc khi qua lăng kính P, các ảnh này gọi là vạch quang phổ.

– Tập hợp các vạch quang phổ chụp được làm thành quang phổ của nguồn F.

II. Quang phổ phát xạ

– Quang phổ phát xạ của một chất (rắn, lỏng, khí) là quang phổ của ánh sáng do chất đó phát ra, khi được nung nóng đến nhiệt độ cao.

– Quang phổ phát xạ chia thành 2 loại:

a) Quang phổ liên tục

– Là một dải có màu từ đỏ đến tím nối liền nhau một cách liên tục.

– Quang phổ liên tục do chất rắn, lỏng, khí có áp suất lớn khi bị nung nóng phát ra.

– Quang phổ liên tục chỉ phụ thuộc nhiệt độ của chất phát xạ, không phụ thuộc bản chất của nguồn phát xạ.

b) Quang phổ vạch

– Là quang phổ chỉ chứa những vạch sáng riêng lẻ, ngăn cách nhau bởi những khoảng tối.

– Quang phổ vạch do chất khí ở áp suất thấp khi bị kích thích phát ra.

– Quang phổ vạch của các nguyên tố khác nhau thì rất khác nhau về số lượng các vạch, vị trí các vạch (cũng đồng nghĩa với sự khác nhau về màu sắc hay bước sóng của các vạch) và độ sáng tỉ đối của các vạch.

– Mỗi nguyên tố hóa học có một quang phổ vạch đặc trưng cho nguyên tố đó.

III. Quang phổ hấp thụ

– Quang phổ hấp thụ là các vạch hay đám vạch tối trên nền của một quang phổ liên tục.

– Các chất rắn, lỏng và khí đều cho được quang phổ hấp thụ.

– Quang phổ hấp thụ của chất khí chỉ chứa các vạch hấp thụ và đặc trưng cho chất khí đó.