Bài 35: TÍNH CHẤT VÀ CẤU TẠO CỦA HẠT NHÂN

Chia sẻ bài viết này

Bài 35: TÍNH CHẤT VÀ CẤU TẠO CỦA HẠT NHÂN

I. Cấu tạo hạt nhân

Theo mô hình nguyển tử Rơ-đơ-pho

– Hạt nhân tích điện dương +Ze (Z là số thứ tự của nguyên tố trong bảng tuần hoàn).

– Kích thước hạt nhân rất nhỏ, nhỏ hơn kích thước nguyên tử 10⁴ $\div$ 10⁵ lần.

Cấu tạo hạt nhân

– Hạt nhân được tạo thành bởi hai loại hạt là prôtôn và nơtron gọi chung là các nuclôn. Prôtôn (p), điện tích (+e), nơtrôn (n), không mang điện.

– Số prôtôn trong hạt nhân bằng Z (nguyên tử số)

– Tổng số nuclôn trong hạt nhân kí hiệu A, gọi là số khối.

– Số nơtrôn trong hạt nhân là: N = A – Z.

Kí hiệu hạt nhân

– Hạt nhân của nguyên tố X được kí hiệu: $_{Z}^{A}\textrm{X}$

– Kí hiệu này vẫn được dùng cho các hạt sơ cấp: $_{1}^{1}\textrm{p}$ , $_{0}^{1}\textrm{n}$ , $_{-1}^{0}\textrm{e}$ .

Đồng vị

Các hạt nhân đồng vị là những hạt nhân có cùng số Z, khác nhau số A.

Ví dụ: hiđrô có 3 đồng vị

- Hiđrô thường $_{1}^{1}\textrm{H}$ (99,99%)
- Hiđrô nặng $_{1}^{2}\textrm{H}$ , còn gọi là đơteri $_{1}^{2}\textrm{D}$ (0,015%)

- Hiđrô siêu nặng $_{1}^{3}\textrm{H}$ , còn gọi là triti $_{1}^{3}\textrm{T}$ , không bền, thời gian sống khoảng 10 năm.

II. Khối lượng hạt nhân

Đơn vị khối lượng nguyên tử

Đơn vị khối lượng nguyên tử u có giá trị bằng 1/12 khối lượng nguyên tử của đồng vị .

1u = 1,66055.10^-27kg

Khối lượng và năng lượng

* Theo Anh-xtanh, năng lượng E và khối lượng m tương ứng của cùng một vật luôn luôn tồn tại đồng thời và tỉ lệ với nhau, hệ số tỉ lệ là c².

$E=mc^{2}$

c: vận tốc ánh sáng trong chân không (c = 3.10⁸m/s).

1uc² = 931,5MeV

1u = 931,5MeV/c²

MeV/c² được coi là 1 đơn vị khối lượng hạt nhân.

* Chú ý:

+ Một vật có khối lượng m₀ khi ở trạng thái nghỉ thì khi chuyển động với vận tốc v, khối lượng sẽ tăng lên thành m với

$m=\frac{m_{0}}{\sqrt{1-\frac{v^{2}}{c^{2}}}}$

Trong đó m₀: khối lượng nghỉ và m là khối lượng động.

+ Năng lượng toàn phần:

$E=mc^{2}=\frac{m_{0}c^{2}}{\sqrt{1-\frac{v^{2}}{c^{2}}}}$

Trong đó: E₀ = m₀c² gọi là năng lượng nghỉ.

+ Động năng của vật.

W_đ = E – E₀ = (m – m₀)c²

Bài 35: TÍNH CHẤT VÀ CẤU TẠO CỦA HẠT NHÂN

Chia sẻ bài viết này