BÀI 5: TỔNG HỢP HAI DAO ĐỘNG ĐIỀU HÒA CÙNG PHƯƠNG, CÙNG TẦN SỐ. PHƯƠNG PHÁP GIẢN ĐỒ FRE-NEN
I. Véc tơ quay
Dao động điều hòa:
Được biểu diễn bằng véc tơ quay có:
+ Gốc tại gốc tọa độ của trục Ox.
+ Độ dài bằng biên độ dao động: OM = A.
+ Hợp với trục Ox một góc bằng (tại t = 0).
II. Phương pháp giãn đồ Fre-nen
1. Đặt vấn đề
Xét hai dao động điều hòa cùng phương cùng tần số:
Để tìm li độ dao động tổng hợp x = x1 + x2 trong trường hợp A1, A2 ta dùng phương pháp giãn đồ Fre-nen.
2. Phương pháp giãn đồ Fre-nen
– Các dao động thánh phần x1 và x2 được biểu diễn bởi hai véc tơ quay và tại t = 0.
– Suy ra dao động tổng hợp x = x1 + x2 được biểu diễn bởi véc tơ quay
– Vậy, dao động tổng hợp của hai dao động điều hòa cùng phương, cùng tần số là một dao động điều hòa cùng phương, cùng tần số với hai dao động thành phần.
– Biên độ của dao động tổng hợp.
– Pha ban đầu của dao động tổng hợp.
3. Ảnh hưởng của độ lệch pha
Biên độ và pha ban đầu của dao động tổng hợp phụ thuộc vào biên độ và pha ban đầu của các dao động thành phần.
+ Khi hai dao động thành phần cùng pha thì dao động tổng hợp có biên độ cực đại:
+ Khi hai dao động thành phần ngược pha thì dao động tổng hợp có biên độ cực tiểu:
+ Trường hợp tổng quát: